Dạy và học Lịch sử không chỉ nói đến quá khứ, mà hơn thế, đó còn phải là việc liên hệ thực tế với những gì đang xảy ra quanh các em như kể về các bộ phim, các tác phẩm văn học mới ra; thiết kế những tập san, vẽ tranh ảnh, sơ đồ, bảng biểu hệ thống và tái hiện những kiến thức lịch sử khô khan, sáng tác truyện tranh gắn với các chủ đề lịch sử cụ thể. Điều này giúp kiến thức trong sách vở trở nên sống động hơn, đồng thời, phát triển cho học sinh các kỹ năng như phân tích, sàng lọc thông tin, tư duy tích cực hay tư duy phản biện.
Truyền được cảm xúc và giúp học sinh thêm yêu thích môn học và tự hào dân tộc là cả một nghệ thuật. Giáo viên có được cảm xúc thật, nhiệt huyết và say sưa thì mới ít nhiều truyền được những điều đó cho học trò. Do đó, dạy học bằng trái tim chính là biện pháp khởi nguồn các cảm xúc qua từng tiết học.
Những tiết học lịch sử mang nhiều cảm xúc của Thầy giáo Bùi Ngọc Đạo – giáo viên, Tổng phụ trách ở ngôi trường THCS Hoàng Hoa Thám.
Với học sinh khối 6 tại trường THCS Hoàng Hoa Thám, Thầy giáo Bùi Ngọc Đạo đã lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp với các con học sinh thông qua các dự án học tập. Một trong những dự án ấy chính là dự án “Tìm hiểu về trang phục của thời kỳ nhà nước văn Lang – Âu Lạc trong lịch sử nước ta” của chủ đề dạy học Nhà nước Văn Lang – Âu Lạc.
Không khí của lớp học trong tiết học lịch sử
Với dự án này, sau khi lên ý tưởng, ở cả 2 lớp 6A1 và 6A2 các nhóm tiến hành thảo luận nhiệm vụ của nhóm mình và lên kế hoạch thực hiện dự án, đồng thời phân công công việc cho từng thành viên.
Không khí làm việc để hoàn thành dự án diễn ra khẩn trương, sôi nổi ở các nhóm, các lớp: Từ việc vẽ bản thiết kế, lên ý tưởng, lựa chọn nguyên liệu phù hợp đến gửi sản phẩm xin ý kiến giáo viên; nào là tập báo cáo thuyết trình; tập luyện trình diễn với các bộ trang phục, rồi chuẩn bị câu hỏi. Điều đặc biệt, học sinh đã biết tận dụng những nguồn nguyên liệu từ những vật liệu tái chế biến thành những bộ trang phục có ý nghĩa để phản ánh một thời kỳ lịch sử sơ khai của dân tộc gắn với đời sống vật chất tinh thần của cư dân Văn Lang – Âu Lạc vô cùng phong phú.
Nhiều kiến thức bổ ích các em được học qua tiết học đổi mới
Và rồi đến ngày báo cáo kết quả dự án, nhóm nào cũng tự tin thể hiện bài thuyết trình sản phẩm của mình. Những phản hồi của các nhóm khác, những câu hỏi nhanh có quà tặng và cả những câu hỏi hóc búa của người nghe làm cho tiết học “nóng” lên, khác hẳn với những tiết học truyền thống. Sau các buổi báo cáo dự án, Thầy và trò đã tiến hành chia sẻ, đánh giá, rút kinh nghiệm. Những việc đã làm được và chưa làm được, thầy và trò đều phải suy ngẫm để có thể làm tốt hơn ở những dự án tiếp theo. Thông qua việc học theo dự án, cách học môn Lịch sử đã có sự thay đổi tích cực: các em được chủ động trong việc học tập, được tự mình tìm hiểu, nghiên cứu sưu tầm tài liệu, được chia sẻ thông tin, được hợp tác cùng nhau làm việc hay được trình bày một vấn đề trước mọi người, vì thế ai bảo giờ học Sử là “nhàm chán” chứ?
Học sinh tự tin với phần thể hiện của mình
Phần thuyết trình, tranh luận sôi nổi
Sau mỗi giờ học thầy và trò đều rất vui vì đã hoàn thành tốt bài học của mình và được chia sẻ các ý kiến. Song, điều tuyệt vời nhất là các em học sinh đã được truyền cảm hứng để yêu thích môn học của người Thầy tấm huyết dạy học bằng cả trái tim, để từ đó hiểu và tự hào về lịch sử dân tộc Việt Nam.
